Geen kaas gegeten van de fosfaatregeling-discussie onder de boeren? Lees dit bericht van biodynamisch boer Tom Saat, die haarfijn aan Minister Schouten uitlegt wat ze bedoelt als ze haar groene bedoelingen ook daadwerkelijk uitvoert. En wat de regeling betekent voor boeren die geen intensieve veehouderij hebben en toch beboet worden. Want deze regel heeft ook impact op wat voor vlees en melk jij straks nog op tafel kunt zetten.
Ook interessant: Waarom altijd ‘bio is niet beter’? Kijk eens naar het hele verhaal!
- Tekst gaat verder onder de foto
Tom Saat is biodynamisch boer op de Stadsboerderij in Almere. Ondanks dat de fosfaatregeling mestoverschotten moeten voorkomen, heeft hij juist een groot mest tekort. De fosfaatproductierechten moeten er voor zorgen dat elk boerenbedrijf niet meer koeien mag houden dan de rechten die het heeft gekregen op een peildatum in 2015. Er wordt niet gekeken hoe de boer zijn bedrijf runt.
Om aan de milieu-afspraken te voldoen is het noodzakelijk dat boeren minder koeien gaan houden om zo de fosfaatproductie omlaag te krijgen. Want in koeienmest zit veel fosfaat en daar mogen boeren een bepaald maximum van produceren.
Fosfaatregeling scheert bedrijven over 1 kam
Maar stel nu dat je een biodynamisch boer bent met een koppel koeien plus voldoende grond waar je jouw eigen voer op teelt. Of je bent een boer die een intensieve veehouderij runt, met heel veel koeien, te weinig grond en afhankelijk van (kracht)voer dat je inkoopt (uit Zuid-Amerika bijvoorbeeld…). De mest dat al die koeien produceren kan dus niet op eigen grond worden uitgereden. Zo ontstaat een mestoverschot. Toch maakt de Minister geen onderscheid tussen deze verschillende bedrijfstypen. Het enige waar ze naar kijkt is het landelijke mestoverschot dat is ontstaan en daar moet elk boerenbedrijf nu voor boeten.
Fosfaat vergeleken met overgewicht
Tom Saat van de Stadboerderij legt het als volgt uit: stel dat Schouten Minister van Volksgezondheid was, dan zou ze ook met een overschot zijn geconfronteerd. De gemiddelde Nederlander heeft namelijk overgewicht. Ze zou dan een nationaal gewichtsquotum kunnen instellen, waarmee ze berekend hoeveel kilo de gemiddelde Nederlander te zwaar is. In haar reductieplan zou dan staan hoeveel kilo iedere Nederlander moet afvallen om de nationale doelstelling te kunnen halen. Om niet al te bot over te komen, zouden anorexia patiënten niet nog verder hoeven af te vallen, maar zij mogen geen grammetje aankomen, ook niet als dit juist een verbetering zou betekenen. Dan komt immers alsnog de nationale doelstelling in gevaar!
Kringloopboeren hebben geen overschot
Met het plan dat er nu ligt zorgt Minister Schouten er voor dat kringloopboeren die hun bedrijf op een gezonde manier verder willen ontwikkelen (waarbij evenwicht tussen grond en vee voorop staat) dit niet zonder boete kunnen doen. Ook worden er biologisch of biodynamisch gehouden koeien onnodig geslacht omdat hun aantal een teveel aan mest zou opleveren. Het klopt dat in die mest ook fosfaat zit, maar dat komt uit voer wat op het eigen bedrijf is geproduceerd. Hun mest kunnen ze op eigen grond uitrijden, dus als je op bedrijfsniveau kijkt, hebben ze helemaal geen fosfaatoverschot. Toch boeten zij voor het overschot dat de grote boeren creëren.
Milieudefensie zegt dat het overschrijden van de Europese limiet voor uitstoot van fosfaat door dierlijke mest het gevolg is van wanbeleid door de overheid. De toename komt vooral voor rekening van de melkveehouderijen die flink gegroeid zijn na het loslaten van het melkquotum op 1 april 2015. Daardoor is de melkveestapel gegroeid, maar de oppervlakte grond waarop mest wordt uitgereden niet omdat deze koeien vaak jaarrond op stal staan en er geen land nodig is voor het voer van eigen dieren omdat dit geïmporteerd wordt.
Boete van 22.000 euro niet te betalen
Dat die boete gewoonweg niet te betalen is voor kringloopboeren, laat de open brief van Roelinda Alkema aan Minister Schouten zien. Zij is medewerker op de biodynamische zorgboerderij de Naoberhoeve in Drenthe. Dit bedrijf kreeg vanwege de fosfaatwet een boete van ruim 22.000 euro. Inmiddels zijn zij een rechtszaak begonnen.
Landbouwbedrijf van de toekomst
De Naoberhoeve is een zorgboerderij met 35 melkkoeien, wat jongvee, 2 varkens, 60 kippen en een tuinderij. Een bedrijf dat perfect past in het groene plaatje dat Minister Schouten voor ogen heeft als het om de landbouw van de toekomst gaat. Bovendien een mooi voorbeeld van hoe je duurzaam kunt boeren. Het bedrijf is 100% grondgebonden en zit met 40 kilogram fosfaatuitstoot ruimschoots onder het plafond dat Minister Schouten stelt. Hun koeien staan het grootste deel van het jaar in de wei. Qua natuurbehoud werken ze al jarenlang nauw samen met Staatsbosbeheer. Hun maaisel gebruiken ze als basis in de potstal. Ze gebruiken (vanzelfsprekend) geen bestrijdingsmiddelen, insecten bestuiven de gewassen en zo zorgen ze goed voor de biodiversiteit. De 20 zorgvragers op het bedrijf draaien allemaal op hun eigen manier volwaardig mee in het bedrijf en zijn daar enorm trots op. Vanwege Minister Schouten haar fosfaatplafond moesten er opeens vijf koeien naar de slacht.
Principes en trots
Dit soort bedrijven – er zijn er gelukkig heel wat in Nederland – werken vaak nauw samen met andere biologisch en biodynamische bedrijven in de regio, waarmee ze het korte-keten-beleid van de Minister werkelijkheid maken. Ze verkopen elkaars producten in de plattelandswinkels en besparen daarmee heel wat CO2 op vervoer. Ze werken samen met het AZC om statushouders via het bedrijf te laten integreren in de samenleving. Als boer staan ze zelf ook midden in de samenleving: via het lidmaatschap van plaatselijke clubs, tot het vrijwilligerswerk in diverse verenigingen.
Toch verdient zo’n bedrijf als de Naoberhoeve een boete van 22.000 euro omdat ze de fosfaatwet overtreden zouden hebben. Waar de hele samenleving maatwerk hoog in het vaandel heeft staan, gooit Minister Schouten alle melkveehouders op een hoop, niet kijkend naar de uitstoot per bedrijf, terwijl het daar met de fosfaatwet toch om zou moeten gaan. Iets dat Europa ook aangeeft. Als kleinschalig werkend bedrijf kan de Naoberhoeve deze torenhoge boete niet betalen. En dat willen ze ook niet. Uit principe en uit trots!
I Live Green, kies jij ook voor een Green Life?
Ze hebben de Minister uitgenodigd voor een bezoek en gesprek op het bedrijf, zodat ze niet alleen op papier zet hoe het landbouwbedrijf van de toekomst eruit zou moeten zien, maar het ook in werkelijkheid kan bekijken. Wil jij dit soort boerenbedrijven helpen, zodat je ook in de toekomst nog de keuze hebt uit diervriendelijk vlees, (h)eerlijke melk en volop biodiversiteit? Deel dit bericht dan zo vaak je kan!
Bron: Biojournaal
Ook interessant
- Welke ‘prijs’ betaal jij voor je eten?
- Op de barricade voor biologisch en biodynamisch
- Ode aan de boer en het belang van True Pricing
Geef een reactie