Enige tijd geleden was ik op een persbijeenkomst van Zonnatura, waar ook voedingsprofessor Fred Brouns aanwezig was. Er kwam een discussie op gang over E-nummers en dat deze mogelijk ongezond zijn. Op mijn vraag werd ik terecht gewezen door de beste mijnheer omdat E-nummers volgens hem volkomen veilig zijn. En toch blijkt nu opeens E551 mogelijk ongezond!
Ook interessant: 70% baby- en kindproducten supermarkt ongezonde keuze
- Tekst gaat verder onder de afbeelding
E-nummer E551
Volgens het RIVM kan het antiklontermiddel synthetisch amorf silica met E-nummer E551 gezondheidseffecten veroorzaken. Dit stofje wordt toegevoegd aan koffiecreamer, soep-,saus- en kruidenmixen en sommige voedingssupplementen, ook wel onder de naam siliciumdioxide. Het RIVM heeft onderzocht dat dit antiklontermiddel mogelijk negatieve gezondheidseffecten kan hebben voor met name de lever. Samen met het UMC Utrecht en Wageningen Universiteit wordt nu vervolgonderzoek gedaan.
Synthetische kunststof
E551 bestaat uit nanosilica (synthetisch gemaakt in de fabriek) en dit lost niet op in het maagdarmkanaal. Het aantal toepassingen van het antiklontermiddel in onze voeding neemt alleen maar toe, vandaar dat de RIVM het onderzoek over de mogelijke gezondheidsrisico’s van eventuele ophoping in weefsels daarom van belang acht. Eerder onderzoek bij muizen wees namelijk uit dat het inslikken van zeer grote hoeveelheiden E551 tot beschadiging van levercellen en -weefsel kan leiden.
Wir haben es nicht gewusst
Professor Brouns zei in de persbijeenkomt dat hij de mediahype tegen E-nummers wil doorprikken en daarvoor graag journalisten en bloggers wil inzetten. Nou, beste professor, ik denk dat u nog een lange weg te gaan hebt. Vooralsnog pleit ik op mijn site voor het eten van zo natuurlijk mogelijke producten, die mijn oma nog zou herkennen op haar bord. Het kan toch niet zo zijn dat over 25 jaar blijkt dat E-nummers toch ongezond bleken te zijn, met alle gevolgen van dien?!
Ps: Er is een handig boekje op de markt: wat zit er in uw eten. Hier is veel over te doen, omdat het veel onjuistheden zou bevatten. Maar ook daar ben ik nu niet meer zo zeker van!
Update RIVM
In 2018 publiceerde Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA de her-evaluatie van siliciumdioxide (E551) als voedseladditief. Daarbij is ook gekeken naar de mogelijke risico’s voor de mens van nanodeeltjes in E551. Hoewel er onvoldoende gegevens zijn om te bepalen welke hoeveelheid veilig is om dagelijks te mogen binnenkrijgen, concludeerde EFSA dat er geen aanwijzing voor een risico bestaat bij het huidige gebruik van SAS in levensmiddelen. Toch komt het RIVM tot een andere conclusie, namelijk dat gezondheidseffecten als gevolg van SAS in voedsel niet uitgesloten kunnen worden. Het verschil tussen deze twee conclusies komt doordat het RIVM in de risicobeoordeling op een andere manier rekening gehouden heeft met de stapeling van SAS in organen. De risicobeoordeling van het RIVM is gebaseerd op de concentratie SAS in de organen als gevolg van de levenslange hoeveelheid silica die dagelijks wordt ingeslikt, in plaats van alleen de dagelijkse hoeveelheid silica.
Ook interessant: zitten er E-nummers in biologische producten?
doeterniettoe zegt
Beste,
Zonder prof. Brouns te willen discrediteren, voor zijn academische loopbaan heeft hij o.a. bij Cargill gewerkt, incl. managerpositie. Op bepaald vlak heb ik hem juist als kritisch t.o.v. studies/onderwerpen leren kennen, maar dus ook het tegenovergestelde. En dit heb ik binnen mijn academische opleiding bij nader inzien bij elk prof. en onderzoeker eigenlijk wel zo ervaren. Je moet verplicht aantal papers publiceren, geld binnenharken (grants) om studies te (blijven) doen, en je zit inhoudelijk op een bepaalde lijn of theorie (zogeheten paradigma).
Ook de EFSA, die dus voor Europa o.a. de E-nr’s veilig (of heel zelden niet veilig) keurt, zit met de belangenverstrengeling. Er is vrijwel niemand die zo vakkundig en ervaren is dat hij/zij in EFSA kan werken maar geen werkverleden of banden met de industrie of politiek heeft. Onafhankelijkheid is schijn.
Bovenal het misschien wel belangrijkste: elk E-nr wordt steeds apart, dus voor zich zelf, bestudeerd en beoordeeld. Terwijl wij een “cocktail” dus mengsel van velen eten, en geen studies en dus geen verstand van hebben hoe deze in wisselwerking staan, elkaar versterken etc.
Kortom, oma had wel gelijk: eet zo vers mogelijk, en zo min mogelijk fabriekseten
Redactie zegt
Dank voor dit betoog Doet er niet toe. En idd, het beste eet je zo vers mogelijk waarbij het liefst biologische en/of biodynamische voedsel in jouw eigen keuken is bereid. Daar hopen wij onze lezers in te inspireren en reacties als deze houden iedereen daar scherp in.
Redactie zegt
Dag Anne, volgens het RIVM is het een synthetische variant. Zie ook de update voor verwijzing naar de site.
Anne Martens zegt
Je stelt dat (nano)silicium een polymeer (synthetische kunststof) is. Dit lijkt mij onjuist.
Volgens mij is SiO2 geen geraffineerd olie product. Maar een natuurlijk product gewonnen uit zand en steen.