Zitten er E-nummers in biologische voedingsmiddelen?

Ja. Ook bij biologische voedingsmiddelen vind je E-nummers op het etiket. Toch is er een groot verschil met gangbaar. Veelal zijn ze van natuurlijke afkomst en de reden waarom de biologische sector ze gebruikt, heeft vaak een technische of veiligheidsachtergrond. Daarom vind je E-nummers uit de 600 serie (smaakmakers) niet in bio terug. Met dit artikel hoop ik je iets wegwijs te maken in de wir-war van E-nummers.

Ook interessant: zo zouden eerlijke verpakkingen eruit zien

De biologische sector ziet voeding meer holistisch: de gezondheid van mensen kan volgens hen niet los worden gezien van gezonde ecosystemen met een gezonde bodem, gewassen en dieren. Gezond betekent continu werken aan fysiek, mentaal, sociaal en ecologisch welbevinden. Daarom worden in de biologische landbouw kunstmest, diergeneesmiddelen en additieven die gezondheidseffecten zouden kunnen hebben, zoveel mogelijk vermeden. Hiervoor hebben de keurmerken EKO, Europees Biologisch en Demeter (voor biodynamische producten) richtlijnen opgesteld. Qua verwerking vertellen deze keurmerken ook welke E-nummers er wel en niet gebruikt mogen worden.

Als je een lijst zou maken van alle chemische stofjes die in natuurlijke producten zitten, zoals in een rode biet, dan is die lijst heel erg lang. Alleen zijn deze niet toegevoegd, ze zitten er van nature in. E-nummers (ook wel additieven genoemd) zijn stoffen die worden toegevoegd aan voedingsmiddelen. Vaak om eigenschappen te verbeteren, zoals kleurstoffen, smaakversterkers en conserveermiddelen. E-nummers kunnen worden gewonnen uit de natuur of kunstmatig worden gemaakt in een fabriek. Bij biologische verwerkte producten zijn de ingrediënten zoveel mogelijk biologisch, met een natuurlijke achtergrond. Synthetische kleur-, geur-, of smaakstoffen zijn daarom verboden.

Geen chemische E-nummers of GGO

In de gangbare productie is het handig om (dure) boter te vervangen door een E-nummer van een chemische smaakstof. Bij biologisch kan dit ook, maar dan moet de smaakstof altijd van natuurlijke (en vaak biologische) herkomst zijn. Vandaar dat je ook in biologisch prijsverschillen tegenkomt. De ene bakker gebruikt wel echte biologische boter, een andere gebruikt daarvoor een natuurlijke smaakstof. Wel worden bij de productie zo min mogelijk hulpstoffen gebruikt, bijvoorbeeld om de structuur van een product te veranderen. Alleen als ze technologisch onmisbaar zijn bij het maken van een product, mogen hulpstoffen (met een bijpassend E-nummer) gebruikt worden. Zo mag suiker niet gebleekt worden, maar bij brood mogen wel niet-genetisch gemodificeerde enzymen gebruikt worden. Want het gebruik van genetische gemodificeerde organismen (GGO’s)  is sowieso niet toegestaan in biologische producten. Op de site van het Voedingscentrum kun je zien welke e-nummers er in biologische producten gebruikt mogen worden.

Waarom een natuurlijke smaak kunstmatig maken?

Toch bijven die E-nummers een wazig, lastig ding. Zo mogen technische hulpstoffen wél bij bio worden toegevoegd als ze gedurende het productieproces verdwijnen. Deze hoeven zelfs niet op het etiket vermeld te worden. De lijst van technische hulpstoffen die bij bio gebruikt mogen worden (onder bepaalde voorwaarden!) is wel minder lang dan de gangbare lijst. Overigens gaat het er voor mij niet om of E-nummers nu wel of niet schadelijk zijn, dat blijft namelijk een lastige discussie. Ik denk eerder: als de natuur je bepaalde smaak- of kleurstoffen geeft, waarom zou je die dan kunstmatig namaken in een fabriek?

Natuurlijke E-nummers

Er zijn verschillende manieren om E-nummers te maken. Soms worden ze gewonnen uit planten, struiken en bomen. Zo wordt de zoetstof steviolglycosiden (E 960) via een complex en chemisch proces uit de bladeren van de steviaplant gehaald. En E901 is gewoon natuurlijk bijenwas dat onder meer drop laat glanzen. Omdat iedereen steeds meer E-nummers wantrouwt, gebruiken fabrikanten tegenwoordig de term ‘natuurlijk aroma’. Dat maakt het nóg lastiger, want deze anonieme term bestaat vaak uit stoffen die één of meerdere E-nummers bevatten maar dan niet genoemd hoeven te worden.

Glutamaat en de smaakmaker discussie

E-nummers blijven lastig. Neem glutamaat. Deze smaakstof komt inderdaad in de natuur voor, bijvoorbeeld in champignons. Maar glutamaat kan ook kunstmatig in de fabriek worden gemaakt. Dat is veel goedkoper dan het uit de natuur te halen. Namelijk via fermentatie waarbij bacteriën aan suikers worden toegevoegd. Zo ontstaat E 620. Fabrikanten omzeilen dit nummer liever via gistextract. En dat kan dan weer van een chemische of natuurlijke bron afkomstig zijn… 🙁

Goedgekeurde E-nummers inmiddels verboden

Benieuwd naar welke E-nummers in jouw Eten zitten? Het E-nummer gidsje dat in 2007 op de markt kwam, heeft een compleet herziene uitgave. Want inmiddels zijn 36 E-nummers die eerder nog goedgekeurd waren verboden en 24 andere nummers mogen bijvoorbeeld niet in het eten van zwangere vrouwen en baby’s tot 4 maanden voorkomen. Dus dat E-nummers altijd veilig zijn? Een handig overzicht is te vinden via een app met de E-nummers. Liever het boek bestellen? Dat kan hier.

Wat kies jij?

Kortom…ik kies zoveel mogelijk voor vers en kook mijn maaltijden zelf. En als ik voor een biologisch potje of zakje kies, dan kijk ik welke fabrikant zoveel mogelijk voor de originele producten gaat. En ja, daar betaal je dan inderdaad meer voor. Dat is mijn keuze. Wat is de jouwe? Ik lees graag jouw reactie.

Ook lekker vers en biologisch eten via een makkelijke manier? Kies voor Ekomenu! Gebruik bij jouw bestelling de code korting10%livegreenmagazine