Nederlandse boekweit was 150 jaar geleden een van de grootste gewassen in Nederland. Het was het basisvoedsel voor een groot deel van de bevolking. Door de opkomst van kunstmest, bestrijdingsmiddel en de aardappel is het vrijwel verdwenen uit zowel de keuken als op het veld. Nederland importeert toch nog voor zo’n 60 miljoen euro aan boekweit. Het wordt onder meer als bindmiddel gebruikt in sauzen. En als glutenvrij product ook in koekjes en crackers. Biologisch landbouwvoorlichter Peter Brul vertelt er meer over, zodat je zelf de gezonde en smakelijke traditie van Nederlandse boekweit herontdekt en daarmee een voedzaam vleugje geschiedenis aan je maaltijden toevoegt!
Ook interessant: Lekker verwarmende en verzadigde boekweitpap in de morgen – recept
- Tekst gaat verder onder de afbeelding
Gewoon lekker, gezond en voedzaam
Zo’n 6 jaar geleden begon de Groninger Peter Brul weer met het telen van biologische boekweit. Als voorlichter biologische landbouw, werkte hij met een aantal telers aan een pilot natuurinclusieve landbouw: “Boekweit is een fantastisch gewas dat bijdraagt aan de biodiversiteit. Het gewas bloeit heel lang in de zomer en biedt voedsel voor insecten, zoals wilde bijen. Daar komen weer vogels op af. Na de oogst blijft het stro achter op het land, waar het als organische stof goed is voor het bodemleven en de opbouw van humus. En dan heb ik het nog niet eens over boekweit als gewoon een lekker, gezond en voedzaam product voor ons als mens.”
Peter en zijn groep telers gebruiken geen kunstmest of andere meststoffen en nul bestrijdingsmiddelen. Er spoelt dus ook niets uit, wat beter is voor het grondwater. En er komen geen nare stoffen in de lucht.
Nederlandse biologische boekweit terug op het veld en in de keuken
Het is Peter zijn doel om de biologische boekweit weer in het veld en de keuken te krijgen: “Oorspronkelijk komt Boekweit uit Centraal-Azië, maar sinds de Middeleeuwen wordt het al verbouwd in Nederland. Het gewas past namelijk heel goed bij de Nederlandse bodem- en klimaatomstandigheden en groeide goed in allerlei omstandigheden. Dat maakte het tot een betrouwbare, belangrijke voedselbron. We telen nu biologische boekweit in Groningen, Drenthe, Friesland en sinds kort ook Gelderland. Die boekweit moeten we natuurlijk wel kunnen afzetten in de keten. Door de keten op elkaar aan te laten sluiten kunnen we de teelt van boekweit steeds verder ontwikkelen. Je koopt het bijvoorbeeld bij de biologische supermarkt Odin. Andere biologische supers halen het nog steeds uit China. We willen de consument meegeven dat als ze boekweit kopen, ze er op letten dat die uit Nederland komt.”
Vroeger werd er heel veel boekweit geteeld op onze zandgronden. Van Groningen tot aan Limburg en van de Achterhoek tot aan het Gooi. Het werd gebruikt in traditionele lekkernijen, zoals boekweitgruttenpap en balkenbrij: boekweit met een restproduct uit de varkensslachterij.
De meerwaarde van biologische boekweit als gezonde, duurzame keuze
“Het is goed als de consument beseft dat boekweit een bijdrage levert aan een mooi Nederlands landschap, aan een gezonde bodem, een rijke biodiversiteit en aan de eigen gezondheid. En er dan ook voor kiest om Nederlandse boekweit te kopen om zo ook nog bij te dragen aan het inkomen van de biologische boer. Alles wat bij de biologische landbouw hoort, vind je terug in Nederlandse boekweit. Daarbij past geen biologische boekweit uit China. De Nederlandse boekweit wordt in zijn geheel gebruikt. Na de oogst krijg je boekweit grutten (gepolijste zaden), meel (gepelde zaden) en doppen (restproduct). Die doppen vind je bijvoorbeeld terug in gezondheidskussens, yogamatten maar ook Koppert, een groot bedrijf dat aan biologische gewasbescherming doet, gebruikt de doppen bij het opkweken en vervoer van insecten. Ik ben nu bezig met een pilot om de doppen te gebruiken als isolatiemateriaal in spouwmuren. Daar gaat nu piepschuim in, waar je altijd chemisch afval aan overhoudt als een huis wordt afgebroken. Vroeger gebruikte de rijke lui die hun huis wilde isoleren hier al boekweitdoppen voor. Die zijn net zo groot als de piepschuimkorrels, alleen leg je hiermee voor jaren CO2 vast en als je huis wordt afgebroken kun je het weer gebruiken als bodemverbeteraar. Prachtig toch!”
Wist je dat je waarschijnlijk regelmatig boekweit eet? Traditioneel is het een vast onderdeel in pannenkoeken. Maar dit glutenvrije graan kun je in veel meer recepten gebruiken. En je kunt zelfs genieten van een Nederlands biologisch boekweit biertje van Land van Ons.
Ook interessant: snel online producten met Nederlandse boekweit kopen bij Land van Ons
Gezonde en smaakvolle traditie op je bord
Dus wil je lekker en gezond eten, met een product dat bovendien het Nederlandse landschap mooi houdt, de biodiversiteit in stand houdt en waarmee je de biologische boeren ondersteunt? Kies dan voor biologisch boekweit uit Nederland!
Het is mooi om de rijke geschiedenis van Nederlandse boekweit te herwaarderen. Biologische boekweit is een geweldig gewas: het is een waardevolle en voedzame aanvulling op je bord vanwege de vele voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft, zoals eiwitten, vezels, vitamines en mineralen.
Geef een reactie