Als het aan Poppe Braam ligt kun je best af en toe genieten van vlees en zuivel. Maar dat er iets moet gebeuren is wel duidelijk. Klik hier om deel I te lezen.
Sorry hoor, maar bij zo’n verschrikkelijk verhaal snap ik dat je direct veganist wordt!
“Daar ben ik ook niet op tegen, maar het hoeft niet zo te gaan. Ik kom uit de hippietijd en heb een soort van gedrevenheid om het anders te doen. Niet perse direct financieel gedreven. Mijn doel is te laten zien dat de slechte dingen die nu gebeuren in de toekomst anders kunnen. Het Duitse verhaal laat heel goed zien dat jij daar als consument een aandeel in hebt. De markt bepaalt. Dus bedrijven zonder idealisme die marktgedreven werken, gaan mee in wat jij als consument wil. Ik wijs dat niet af, maar probeer met mijn pionierswerk hen een kans te geven het beter te doen.”
Het beter willen doen geldt ook voor de consument, door bewustere keuzes te maken?
“Ik denk dat 99% van de mensheid überhaupt niet weet wat er met dieren gebeurt. Van alles wat je op je bord ziet verschijnen, en zeker bij McDonalds of andere fastfoodclubs, heb je totaal geen idee wat daaraan voorafgaat. Of welke buitengewoon afgrijselijke praktijken er vandaag nog steeds gebeuren. Willen we op weg naar een betere toekomst, dan moeten we als het gaat om dierenwelzijn nog grote stappen maken. Want zolang je nog eieren eet en zuivel consumeert, ben je medeverantwoordelijk voor alles wat daar omheen hangt. Mensen die Jerseymelk kopen, denken niet aan de stiertjes die in het hondenvoer gaan. Zeker een consument die biologisch koopt verwacht dat de sector daar een oplossing voor heeft. Dat is ook mijn drijfveer: minimaal voldoen aan datgene wat de consument verwacht dat je hebt gedaan.”
Hoe weet de consument in de winkel wat een juiste keuze is?
“Dat is lastig, want ik kan je verzekeren dat er niet veel Nederlandse bedrijven zijn die hanen houden. Zelfs in de biologische sector is dat aantal nog piepklein. Geluksvogels en de biodynamische pluimveehouders zetten zich er wel voor in. Maar het lukt alleen als jij als consument hier ook aan meedoet. In de biologische (online)winkel kun je bijvoorbeeld producten van hanenvlees kopen, afkomstig van de mannelijke legkip. Kies je voor eieren waarvan de haan ook wordt grootgebracht, dan zou je niet vaker dan 3x in de week een eitje moeten eten. Maar dat is ook precies waar we met z’n allen naartoe moeten als we dierlijke producten willen blijven eten: minder, maar van betere kwaliteit. Dat geldt overigens voor alles in het leven. Een goed glas wijn is lekker, maar als je elke dag een fles leegdrinkt gaat het fout.”
Denk jij bij een kip altijd aan een vrouwtje? Dat klopt niet. De kip is het soort en hen of haan het geslacht. In Nederland zijn er legkippen voor de eieren en vleeskippen voor het vlees. Een dubbeldoelkip kan voor beiden worden ingezet en voorkomt dat haantjes geen leven hebben.
Wist je dit:
Biodynamische pluimveehouders in Nederland zorgen dat niet alleen de hen maar ook de haan wordt grootgebracht. Onder het EKO-keurmerk worden ze opgefokt en de eieren liggen met hetzelfde keurmerk in de biowinkels, waar ook het hanenvlees wordt verkocht.
Waarom gaan we niet terug naar vroeger, toen de boer één kip had voor eieren en vlees?
“Dat is niet de oplossing. Waar het uiteindelijk om gaat is dat je dingen doet waar je verantwoording over kunt afleggen, (zelf)kritisch zijn. Respectvol met leven omgaan, zeker als je dieren houdt. Van nature heeft een kip een soort ‘schakelaar’ die (afhankelijk van de soort) na zo’n 12 eieren in de broedstand gaat. In de 21 dagen dat de kip broeds is, legt ze geen eieren. Door haar eieren weg te halen gaat die schakelaar niet om en onderbreken we de ovulatie. Door vermeedering hebben de meeste kippen geen schakelaar meer omdat er 24/7 licht is in de stal blijft de kip eieren leggen. Onze Sasso kip wordt wel broeds. Ons streven is dat deze kip na 18 maanden het natuurlijke ‘rui’ proces ingaat: met een heel nieuw verenkleed gaat ze dan een tweede legperiode in. Die krijgen kippen nu niet omdat ze dan al geruimd zijn.”
De mens die zich superieur voelt?
“De mens heeft van een cirkel een vierkant proberen te maken. Maar het is heel simpel: die springt uiteindelijk automatisch weer terug in zijn oorspronkelijke vorm. Het klimaat, het leven, onze planeet… ze zijn niet voor niets rond. Het is nu wel duidelijk dat wij als mens, op welke manier dan ook, er geen vorm in kunnen drukken. Activiteiten die niet aantoonbaar circulair zijn moeten verdwijnen. Het is een feit dat sommige boeren iets doen wat slecht is voor de dieren en/of het milieu. Dat moet je verminderen en dat red je niet door 11.000 boeren geld te geven om een randje bloemen in te zaaien. Die bloemen worden blootgesteld aan de pesticiden die de boeren gebruiken en daar gaan bijen juist dood van. Ergens zit het in de mens om een probleem op te lossen door het veel erger te maken.
Verschil tussen EGO en ECO
Bij de EGO piramide staat de mens bovenaan, die alles eronder dirigeert. Bij de ECO cirkel staat de mens middenin en leeft samen met alles om hem heen. Voor mij is er geen betere manier om uit te leggen hoe wij onszelf verheven hebben boven de natuur.
Is er ook iets wat boeren zelf kunnen doen?
Zich als boeren verenigen. In de biologische sector hebben EKO- en Natuurweideboeren dat gedaan. Zij onderhandelen direct met de supermarkt en bepalen zelf bij welke fabriek ze hun melk laten verwerken. Slim, want zo hebben ze invloed op de markt. Voor veel gangbare boeren is de enige klant die zij zien de chauffeur van de melkauto. Die haalt de melk op, krijgt een kop koffie en that’s it. Zodra de melk van het erf weg is, hebben ze geen idee wat er verder mee gebeurt of wat die vervolgens opbrengt. Zij zitten ingeklemd tussen melk-, voer-, mesthandelaren en de veearts die allemaal rijk worden, terwijl de boer vrijwel niets verdient.
En als laatste: wanneer is de Sasso-kip de norm in supermarktland?
Vooralsnog niet, maar het is wél de toekomst. Als biologische sector zijn we weer eens voorloper en werken we er heel hard aan. Er kunnen best dierlijke producten in de voedselketen zijn, zolang de stikstofuitstoot in verhouding is en er oog is voor dierenwelzijn, de impact op de eigen omgeving en het klimaat. Tegenwoordig noemen we dat circulair, maar biologisch deed dit altijd al.
Met een biologisch keurmerk is alles traceerbaar en geregistreerd. Daarvoor zijn regels. Tegelijkertijd bestaan er ook vrieshallen vol met honderden tonnen gangbaar vlees, waarvan men niet weet of het varken, paard of koe is. Dat is ook een realiteit.
Edwin zegt
100% plantaardig is de toekomst. Voor de mensen die vlees of zuivel willen gebruiken gaan we naar kweekvlees en gebrouwen melk toe. Het uitbuiten van dieren puur voor genot (want nodig hebben we het niet, ik doe al 6 jaar zonder) is ethisch immoreel. Geen lijden voor lust.