Ik heb nooit geweten dat we in Nederland een Adviescommissie Water hebben. Op 19 mei van dit jaar schreven ze aan minister Schultz van Haegen (onder meer verantwoordelijk voor Milieu) dat de waterkwaliteit in Nederland niet op orde is! Nutriënten in het water (door mestlozing) en gewasbeschermingsmiddelen blijken (nog steeds) hardnekkige problemen. Daarmee voldoen we niet aan de EU Kaderrichtlijn Water (daarover hieronder meer). Bovendien is er volgens de Adviescommissie aandacht nodig voor opkomende problemen, zoals resten van geneesmiddelen en microplastics in het water. Waarom ik me hier druk over maak? Dit heeft gevolgen voor ons drinkwater, want daarvoor hebben we schoon en ecologisch gezond water nodig!
Ook interessant: hebben we in 2040 nog drinkwater?
Nederland wordt wakker
Ik heb het rapport doorgenomen. Het uitgangspunt van het huidige beleid is dat waterkwaliteitsmaatregelen niet ten koste van de landbouw mogen gaan. Waarom dat zo is staat nergens, maar de adviescommissie vindt het hoog tijd worden om het belang van schoon oppervlaktewater boven dat van de landbouwsector te plaatsen. Nederland wordt eindelijk wakker dus! Wat blijkt: de PAK’s (kankerverwekkende Polycyclische aromatische koolwaterstoffen) en het kwik die decennia geleden in de rivierbodems terecht kwamen, liggen nog steeds in te grote hoeveelheden in ons water. De Adviescommissie stelt dan ook dat boeren niet meer zoveel mest en bestrijdingsmiddelen in de natuur mogen lozen. Omdat de OESO (organisatie voor economische samenwerking) al eerder vond dat Nederland qua waterkwaliteit een te laag ambitieniveau heeft, is daarom een ‘Deltaplan Agrarisch Waterbeheer’ opgesteld. Want stel je voor dat we geld mislopen door de OESO. Maar volgens de Adviescommissie Water verdient dat plan verdieping…
Shokking in het rapport: Er zijn nog steeds (soms forse) overschrijdingen van de normen van gewasbeschermingsmiddelen, zowel van toegelaten middelen als van reeds verboden middelen. Bovendien zijn er regelmatig incidenten zoals de lozing van pyrazool en het bestrijdingsmiddel dimethoaat, die dwingen tot een innamestop van water ten behoeve van de drinkwaterproductie.
Waterkwaliteit: alles draait om geld
Toen de Adviescommissie met de brief kwam, stuurde Schultz van Haegen direct een persbericht de deur uit. Zou je denken dat ze zich doodschaamt en dat ze direct maatregelen gaat nemen, dan moet ik je teleurstellen. Pappen en nathouden! Hierin stond dat waterbeheerders en drinkwaterbedrijven ‘dankzij het Deltaplan’ op koers liggen om in 2020 zo’n €750 miljoen bespaard te hebben op de jaarlijkse kosten van meer dan €7 miljard. Schultz van Haegen is blij dat door de inspanningen van alle partijen de kosten minder sterk stijgen dan ze in 2011 verwacht had, want ‘dat is goed nieuws voor de portemonnee van de burger’. Ehm…Schultz van Haegen bepaalt dus dat ik meer oog heb voor mijn portemonnee dan voor de toekomst van de aarde en het feit of de kinderen van mijn kinderen nog drinkwater tot hun beschikking hebben…?
Wie is verantwoordelijk? De vervuiler, die moet betalen!
Wat ik raar vind: de minister krijgt in de ene week – van een door haar ingestelde commissie – de boodschap, dat de waterkwaliteit ver onder de maat is en we niet genoeg doen om het schoon te houden. Vervolgens is ze blij omdat zij ervoor gezorgd heeft dat de kosten dalen…? Tja, als je niet genoeg doet, geef je ook minder uit. Een échte Cruijfferiaanse logica. Maar of wij daar iets mee opschieten. De Adviescommissie Water stelt in haar rapport dat duidelijker moet worden wie verantwoordelijk is voor schoner water. Ze pleitten zelfs voor ‘de vervuiler betaalt’. Dat zou betekenen dat gangbaar voedsel opeens een stuk duurder zou worden. Ik zie de lobbyisten alweer in het geweer komen, want stel je toch voor dat dat zou gebeuren. Dat zou enorm veel geld kosten…
Norm van concentraties pesticiden overschreden
Dat de minister heel ingenomen is met de ‘vernieuwende wijze’ waarop de voortgang (!) in waterbeleid wordt gepresenteerd, namelijk via staatvanonswater.nl, is nog veel vreemder. Met aansprekende infographics en voorbeeldprojecten zetten ze je daar op het verkeerde been. Zo lees ik dat meststoffen (nutriënten) belangrijk zijn voor de groei van planten en die zitten in de mest die in de landbouw wordt gebruikt. Dankzij de mest kan ons voedsel goedkoop (lees: in grote mate) groeien. Maar nergens lees je dat die meststoffen bij incidentele riooloverstorten in het oppervlaktewater terechtkomen en daar verantwoordelijk zijn voor de groei van verstikkende algen, die leiden tot soep in sloten. Doordat de concentraties van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen (lees: pesticiden) de normen op verschillende plekken overschrijden, heeft dit gevolgen voor de ecologische en chemische kwaliteit van onze wateren en daarmee voor gebruiksfuncties zoals de drinkwaterwinning…
Alles behalve transparant
Waarom Schultz van Haegen de website staatvanonswater.nl op zette? Dat was op advies van de OESO in 2014. Die pleitte ervoor dat Nederland transparanter zou zijn in de verantwoording van het waterbeleid en er moest meer waterbewustzijn komen. Maar deze site is dus alles behalve transparant en laat niet zien hoe we verantwoord en bewust met ons water bezig zijn. Daarvoor is een link naar de website adviescommissiewater.nl nodig. Hier vind je namelijk het complete advies over waterkwaliteit, uitgebracht aan minister Schultz. En dat is af en toe best schrikken vind ik…
Bron: Technisch Weekblad, tw.nl
Geef een reactie