Bijzondere aandacht voor onderzoek naar gebruik fungicide • Live Green Magazine

Recent onderzoek naar het gebruik van fungicide (schimmelbestrijdingsmiddel) laat zien dat bij muizen die hieraan worden blootgesteld er een mogelijk verband met autisme is. Volgens Harvard-professor, Jeannie Lee verdient dit onderzoek bijzondere aandacht vanwege de gezondheidsrisico’s voor toekomstige generaties. Het onderzoek is natuurlijk op muizen verricht en niet op mensen. Maar toch… Doe ermee wat jij wilt, maar ik vind het bijzonder!

Ook interessant: biodiversiteit, weet jij wat het inhoudt?

Grootste groep

Er zijn vijf soorten schimmelbestrijdingsmiddelen die allen onder de naam fungiciden vallen. Deze fungiciden zijn sinds 1990 op de Nederlandse markt toegelaten en worden op grote schaal gebruikt om schimmels te bestrijden bij de teelt van groenten als spitskool en winterwortel. Sinds 1995 is het structureel de grootste hoofdgroep in de landbouw. Daarbij leiden droge warme zomers tot een lager gebruik en natte koude zomers tot een hoger gebruik.

Autisme en alzheimer

Onderzoekers ontdekten dat strobilurine (een fungicide) in muizencellen genetische veranderingen veroorzaken, die gelijkenis vertonen met aandoeningen zoals autisme en Alzheimer. Het gebruik van deze stof is pas de laatste twintig jaar toegestaan. Er moet natuurlijk nog heel veel meer onderzoek gedaan worden om vast te stellen of fungiciden daadwerkelijk schadelijk zijn voor de volksgezondheid. Want het is absoluut nog geen onomstreden bewijs dat fungiciden in verband staan met het ontstaan van deze aandoeningen, maar toch…

Fungicide-resistente schimmels

Verder zoekend lees ik dat na alle commotie over antibiotica-resistente bacteriën er nu een vergelijkbaar probleem is: fungicide-resistente schimmels. De laatste 10 jaar worden in ziekenhuizen steeds vaker stammen van een bepaalde schimmel aangetroffen die resistent is tegen de groep van azool-fungiciden. Deze stammen kunnen niet meer worden bestreden en zijn oorzaak van een scala van ziektebeelden. Azool-fungiciden worden behalve in de landbouw (jaarlijks zo’n 130.000 kilo), ook in schoonmaakmiddelen, shampoo en cosmetica gebruikt.

Even googelend kwam ik op een ‘advies veilig gebruik fungicide of gecoat zaad’. Een paar puntjes eruit gelicht:

Het is verstandig om voorzorgsmaatregelen in acht te nemen voor uw eigen veiligheid en de bescherming van het milieu: Vermijd contact met de huid en ademhalingswegen en draag beschermende kleding.

Buiten bereik van kinderen en dieren houden.

Was handen en blootgestelde huid vóór maaltijden en na het werk.

Houd behandelde zaden weg van oppervlaktewater en minimaliseer stof tijdens het zaaien.

Om vogels en zoogdieren te beschermen moeten behandelde zaden volledig in de bodem worden ondergewerkt.

‘Maar’…fungiciden zijn niet schadelijk voor de gezondheid…

Hommels

Een andere schimmelbestrijder is chloorthalonil, een breed-spectrum fungicide. Naar ‘t schijnt de meest ‘efficiënte’, die veel gebruikt wordt om allerlei schimmelinfecties te bestrijden. Dit goedje wordt veelvuldig ingezet tegen schimmels op gewassen en sierplanten. Het wordt dan ook vaak in hoge concentraties gevonden in bijenwas van, en in het stuifmeel dat wordt verzameld door honingbijen die foerageren in landbouwgebied. Chloorthalonil wordt zelfs aangetroffen in korven van honingbijenkolonies.

Natuurlijke bestuiving

Uit onderzoek blijkt dat honingbijen die worden blootgesteld aan chloorthalonil sneller doodgaan dan honingbijen die niet met dit gif in aanraking komen. Ook blijkt dat larven van honingbijen die worden gevoed met pollen die verontreinigd zijn met de fungiciden zich niet tot volwassen insect ontwikkelen. En alle pollen die door honingbijen in agrarische landschappen worden verzameld, blijken resten van fungiciden te bevatten. Aangezien wilde inheemse bijen ook een belangrijke bijdrage leveren bij de bestuiving van gewassen (en zo voor ons voedsel zorgen), is het dus erg waarschijnlijk dat zij ook aan deze gevaarlijke fungiciden worden blootgesteld.

Steeds meer voor minder

Niet voor niets is Greenpeace gestart met de campagne: ‘Red de bij, maak je supermarkt gifvrij.’ Want om de vakken van Albert Heijn, Jumbo en Lidl te vullen, worden elk jaar miljoenen kilo’s gif op onze akkers gespoten, waaronder de fungiciden, maar ook andere pesticiden. Greenpeace pakt juist deze supermarktketens aan omdat zij de grootste zijn van Nederland. In hun strijd om meer klandizie knijpen ze de boeren flink af: die moeten almaar meer voor minder produceren en daar zijn miljoenen kilo’s gif voor nodig. Al dat gif vervuilt het milieu en doodt nuttige insecten (onmisbare bestuivers!) zoals bijen, vlinders en hommels. Daar gaan onmisbare bestuivers zoals bijen en hommels massaal door dood. Eén van de redenen waarom ik voor biologisch kies!

Het bestuifwerk van deze nuttige diertjes zorgt voor 70% van de gewassen op de wereld. Fungiciden zouden dan niet schadelijk zijn voor onze gezondheid, wel voor die van bestuivers. En zij zijn verantwoordelijk voor ons voedsel, waar jij weer gezond van moet blijven. Dus toch…?