Het belang van een evenwichtige hormoonbalans in De Overgang

Ook ik moet er met mijn 48 jaar inmiddels aan geloven: de overgang. En daarom had ik op vakantie het boek De Overgang mee. Ik schreef hier al eerder over, maar dit ‘no-nonsense’ handboek, zoals de schrijfsters het zelf noemen, staat bomvol interessante én belangrijke informatie die ik jullie niet wil onthouden, mocht je in de overgang zijn of daar meer over wil weten. 

Ook interessant: Alles draait om je hormonen, het is maar dat je het weet! 

In het begin dacht ik liggend in mijn hangmat het boek gelijk weer aan de kant te gooien. Het joviale gedoe, van de ‘no-go-area’ en het ‘on-sexy’ onderwerp, de droge vagina, het dunner wordende haar en het oud en onvruchtbaar zijn, past totaal niet bij mij en mijn green life. In het boek wordt het zelfs een periode van rouw genoemd…! En omschreven als biologisch nutteloos zijn en niet meer begerenswaardig…! Hoezo? De overgang hoort bij je leven. Het is het biologische ritme van je lijf, dat de natuur zo mooi geregeld heeft. Gelukkig las ik door, want onder het joviale sausje dat het boek zeker heeft, staat ook heel veel belangrijke informatie.

Hormoontherapie

Ik snap het wel. Ik ‘ken’ schrijfster José Rozenbroek, voormalig hoofdredacteur van onder meer Elle en Red uit mijn bladentijd. Ze heeft lang in het milieu rondgezworven waar mooi gelijk staat aan jong. Ze schrijft dan ook over de kwaaltjes die ze kreeg en dat ze zichzelf die niet kon permitteren. Ze had nog een pilstrip liggen, dus nam ze die om er maar niet aan herinnert te worden dat ze ouder werd en dus in de overgang kwam. Binnen een week was ze weer ‘haar oude vertrouwde zelf’. Het boek ‘promoot’ dan ook – in samenwerking met co-auteur en verpleegkundig overgangsconsulente Jos Teunis – hormoontherapie. Iets wat overigens in de landen om ons heen heel normaal is. By the way: een hormoonpreparaat werkt alleen als je binnen tien jaar na je menopauze begint. Ik zou graag zonder hormoonpreparaat mijn ‘nieuwe’ lijf willen leren kennen.

Voorzorgsmaatregelen

Tuurlijk, de overgang kan met veel vervelende klachten gepaard gaan. Daar ben ik gelukkig nog van gespaard gebleven. De hormonale veranderingen in je lichaam kunnen er zelfs debet aan zijn dat je overspannen raakt of een burnout krijgt. Daarom heeft het OLVG in Amsterdam een speciale menopauzekliniek, waar Jos Teunis werkzaam is. En nu komt de belangrijke informatie om de hoek kijken. Omdat je hormonen veranderen, heb je een grotere kans op het krijgen van hart- een vaatziekten, dementie en osteoporose. Met dit boek willen de schrijvers je zo fit mogelijk oud krijgen en daarom geven ze tips over hoe je voorzorgsmaatregelen kunt nemen. Het boek legt in klare taal uit hoe je lichaam werkt. Zo maak je gemiddeld rond je 46ste levensjaar minder oestrogeen aan (80%). Je lichaam gaat op zoek naar een nieuw hormonaal evenwicht en dat kost zo’n 5 tot 10 jaar. Het boek legt duidelijk uit hoe het zit met je oestrogeen, progesteron, testosteron (ja, dat hebben wij vrouwen ook!) en het groeihormoon IGF.

Wist je dat volgens onderzoek 1/3 van het ziekteverzuim onder vrouwen tussen de 45-60 jaar overgang gerelateerd is. En je 40% van je leven doorbrengt in de post-menopauze. Maar dat biologisch gezien postmenopauzale vrouwen uitstekende leiders zijn. Hun hormoonspiegels draaien hen geen loer meer, zodat ze stress beter kunnen hanteren!

Menopauze

In het kort komt het hier op neer: je wordt geboren met 1 miljoen eicellen, waar je het de rest van je leven mee moet doen. Tijdens je leven sterven ze af en als je voorraad eicellen op is, start de menopauze. In vergelijking met jongens: die maken pas zaadcellen aan in de puberteit en na de eerste zaadlozing maakt het lichaam continue nieuwe aan. ‘Lullig’ hè.

Belangrijke biologische taak

Maar de natuur heeft natuurlijk een reden voor dit alles. Eicellen staan onder invloed van je hypothalamus, dat deel uitmaakt van je limbische systeem. In de puberteit wordt een meisje klaargestoomd voor haar belangrijkste biologische taak: kinderen baren en grootbrengen. Het ijzeren ritme van de cyclus (28 dagen) wordt alleen onderbroken door een zwangerschap. Na je laatste menstruatie – als je geen kinderen meer hoeft te baren – beland je in de post-menopauze. En die periode kan voor klachten zorgen. Wanneer je in deze periode zit, kan verschillen. Bij de één is dat rond haar 41^ste, bij de andere pas rond haar 51^ste.

Er zijn veel klachten die bij de overgang kunnen horen:

• Verandering in menstruatie
• Opvliegers en nachtzweten
• Vaginale veranderingen en infecties, incontinentie
• Droge ogen, neus en mond
• Hoofdpijn, migraine
• Hartkloppingen
• Hoge bloeddruk
• Slaapproblemen
• Spier en gewrichtsklachten
• Pijnlijke borsten en opgeblazen gevoel
• Psychische Klachten (heeft te maken met progesteron)
• Geen zin meer in zorgtaken
• Veranderdrang
• Afname van geheugen, concentratie en leervermogen

Buikje ter bescherming

Ook uiterlijk kun je veranderen. Zo kun je een buikje krijgen. Het goede nieuws: je lichaam doet dit om je te beschermen. Via buikvetweefsel wordt testosteron namelijk omgezet in oestrogeen. Denk nu niet dat je jezelf ongans kunt eten, want het is iets anders dan visceraal vet (dat om je organen zit). Toch kijk ik nu met een ander oog naar mijn buikje! Omdat ook je stofwisseling kan vertragen is het handig om minder koolhydraten te eten en meer te bewegen! Hier komt in het boek de hormoontherapie weer om de hoek kijken. Want dit zorgt er ook voor dat je er beter uit blijft zien. In België en Frankrijk krijgen vrouwen standaard na hun 45ste Hormoontherapie aangeboden. Toen ik dit las dacht ik, zou Patricia Paay dit allang geweten hebben? Die ziet er nog altijd strak en vol uit, zonder dat ze botox of een facelift heeft ondergaan? Hoe dan ook, los van hoe je eruit ziet, is het belangrijk je hormoonspiegels in balans te houden.

Wist je dat onder hart- en vaatziekten alle (slag)aderaandoeningen worden verstaan, dus bijvoorbeeld ook etalagebenen. En dat per dag 57 vrouwen aan hart- en vaatziekten sterven, in vergelijking met 9 vrouwen aan borstkanker (ook verschrikkelijk!).

BEWEEG!!!

Tot je overgang ben je beschermd door je vrouwelijke hormonen. Zo houdt oestrogeen je bloedvaten soepel en elastisch en werken vaat verwijderend, bloeddruk verlagend, beschermt oestrogeen je tegen aderverkalking en houdt je cholesterol laag. Om osteoporose te voorkomen is het belangrijk om elke dag te bewegen!!! Begin daar in elk geval mee dus. Ook qua voeding kun je ervoor zorgen dat je beter in je overgangsvel komt te zitten. Daarover meer.

Ook mannen in de overgang

Het boek wijdt ook een hoofdstuk aan mannen en de overgang. Want ja, ook hij kan er aan moeten geloven dankzij een testosteron tekort. Wil je meer weten? Lees het boek of ga samen met hem naar de overgangsconsulente.

Geïnteresseerd in het boek? Hier kun je het boek aanschaffen.

Lees ook

• Ben jij in de overgang?
• Zo kom je eenvoudig op gewicht!
• Wandelen met oefeningen, Urban Walking.