Enige tijd geleden was ik aanwezig bij de journalistenbijeenkomst van de Nederlandse Cosmetica Vereniging (NCV). Een inhoudelijke, wetenschappelijk gerichte bijeenkomst speciaal voor beautyjournalisten. In mijn tijd als beautycoördinator voor Flair schreef ik vooral over beautytrends. Was daar met name de buitenkant belangrijk, nu vind ik het veel interessanter wat producten met je binnenkant doen. En daar was deze bijeenkomst, waar een toxicoloog van de NCV sprak, reuze interessant voor.
Toxicoloog en directeur van de NCV Ronald van Welie besprak onderwerpen als conserveermiddelen, microbeads en claims. Aangezien je huid jouw grootste en belangrijkste orgaan is, lijkt het mij belangrijk hier voorzichtig mee om te gaan. Doel van cosmetica zou moeten zijn om je huid te voeden en te herstellen, zonder het natuurlijke evenwicht ervan te verstoren. Jouw huid is een geniaal orgaan dat zichzelf in principe zonder hulpmiddelen uitstekend in stand kan houden. Belangrijk is wel dat de zuurgraad, vetmantel en natuurlijke bacteriën in balans blijven. En juist door (verkeerde) cosmetica te gebruiken, kan dat verstoord worden. Behalve je huid, verstoort bepaalde cosmetica zelfs het milieu!
Micro Plastics
Als eerste kwamen de microplastics aan bod. Schokkend om te horen dat je ’s zomers op het strand als je goed kijkt, eigenlijk op allemaal kleine stukjes plastic ligt. Op ons eigen afval dus! Dat daar verandering in moet komen, is wel duidelijk. Met het afschaffen van de gratis plastic tasjes is al een goede weg ingeslagen. Eerder schreven we op Live Green Magazine ook al over microplastics in cosmetica.
‘Schokkend om te horen dat je ’s zomers op het strand als je goed kijkt, eigenlijk op allemaal kleine stukjes plastic ligt!’
Op Europees niveau worden de NCV en haar leden vertegenwoordigd door Cosmetics Europe, The Personal Care Association. Deze Europese brancheorganisatie is gevestigd in Brussel en behartigt de belangen van alle fabrikanten en importeurs van de Europese lidstaten. Gelukkig beveelt Cosmetics Europe de cosmeticafabrikanten aan om: ‘bij afspoelbare cosmetische producten (met als doel scrubben of reinigen, dus geen dagcrème) die vanaf 2020(!) op de markt komen, geen synthetische plastic deeltjes in vaste vorm te gebruiken als deze niet biologisch afbreekbaar zijn in water’. Dankzij de inspanningen van de NCV en haar leden zou dit in Nederland al medio 2017 moeten zijn. Wil je nu al plasticvrij kopen, dan is dat gelukkig ook mogelijk. Bij Ekoplaza bijvoorbeeld. Wil je weten of de producten die nog in je kast staan plasticproof zijn? Kijk dan op de site van de NCV waar een lijst met ingrediënten staat.
Vervangen door natuurlijke materialen
Waarom deze plastic deeltjes – overwegend polyethyleen (PE) – in jouw cosmeticaproducten zitten? Omdat dit volgens de fabrikanten een superieur ingrediënt is: het vormt geen probleem voor jouw gezondheid, irriteert niet, heeft geen harde randjes (waardoor microbeschadiging van je huid kan ontstaan), ze zijn kleur- en geurloos en vormen een laag risico op microbiële besmetting, zodat extra conservering niet nodig is. Toch verdwijnt PE dus straks uit de cosmetica. Als vervanging worden alternatieven producten, zoals zand, houtmeel, gemalen notenschillen, gemalen vruchtenpitten, zout en suiker genoemd. Die natuurlijke materialen klinken mij toch een stuk aantrekkelijker in de oren. Want: het beste smeer je alleen ingrediënten op je lichaam, die je ook zou kunnen eten.
Bandengruis grootste veroorzaker
Goed dat de cosmeticabranche actie onderneemt, maar zij zijn ‘slechts’ een hele kleine vervuiler van microplastics in zee: volgens een Noors rapport zorgt het voor 30 ton plastic tegenover 2250(!) ton plastic van autobanden. Want wat je waarschijnlijk niet weet, is dat door ‘gewoon’ autorijden bandengruis van de banden waait. Hoe harder je rijdt, hoe meer bandengruis (plastic) er in zee terecht komt. Lekker dan met een regering die de snelheid op autowegen juist omhoog wil brengen?
Hormoonverstorende stoffen
Na deze eyeopener kwamen de hormoonverstorende stoffen aan bod, zoals parabenen. Hiermee worden stoffen bedoeld die invloed hebben op de hormoonhuishouding in je lichaam, met mogelijk een schadelijk effect op je gezondheid als gevolg. Hmmm, dat kllinkt niet best? Maar toxicoloog Ronald vertelt ook dat alles wat je eet of drinkt effect heeft op jouw hormoonhuishouding, zeker als daar bestrijdingsmiddelen bij zijn gebruikt (doe mij maar biologische voeding dus!). Bovendien hebben veel stoffen een hormoonachtige werking, maar verstoren niet. Daarom is nu een definitie over hormoonverstoring in de maak, zodat van daaruit bepaald wordt wat wel en niet mag worden gebruikt in de toekomst. Ik kies toch liever voor producten waar geen dubieuze stoffen in worden gebruikt, want alles wat je op je huid smeert, verdwijnt via je bloedcirculatie in je lichaam.
Claims en marketingtalk
Nog zo’n lastig item dat aan de orde kwam: claims. Want wat mag je wel en wat mag je niet beweren over een product? Nou, veel wel in ieder geval. Sterker nog, overdrijven mag, zolang ‘een weldenkende’ consument het maar snapt. Dus dat je bijvoorbeeld niet écht vleugels krijgt van een bepaald merk dameshygiëneverband…! Ook hier is een speciale reclamecode voor cosmetica, waarin staat waar je als fabrikant aan moet voldoen als je een claim maakt. Deze moet onderbouwd zijn met bewijsmateriaal en die informatie moet begrijpbaar zijn en eerlijk. Een anti-rimpel crème moet bijvoorbeeld ook écht effect hebben op een rimpel en dit moet dan zijn aangetoond met wetenschappelijke studies. Een mooi voorbeeld van de reclamecode commissie is die van de Lactasyd-site waar een aantal fabel-feiten stellingen staan, zoals deze:
WATER ALLEEN IS GOED GENOEG
Fabel. Water heeft een reinigend effect, maar het beschermt de natuurlijke balans van je vagina niet. Net zoals de rest van je huid en je haar, die was je ook niet alleen met water. Daarvoor gebruiken wij vrouwen ook allemaal verschillende voedende en verzorgende producten, dus waarom ook niet gewoon een speciaal product voor je intieme zone?”
De reclamecode commissie oordeelde:
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het reinigen van de vagina met alleen water meer dan voldoende is om de vagina schoon te houden. De vagina is zelfreinigend en pH-neutraal water is voldoende om eventuele resten van afscheiding weg te wassen. Wetenschappers en gynaecologen raden het gebruik van andere middelen om de vagina te reinigen zelfs af, omdat deze producten het zelfreinigend vermogen van de vagina zouden kunnen ondermijnen en ontregelen. De reclame gaat dus gepaard met onjuiste informatie en zou de consument ertoe aan kunnen zetten intiemverzorgingsproducten aan te schaffen in de veronderstelling dat zonder deze producten de vagina niet voldoende gereinigd wordt.
Natuurlijk met keurmerk
De Europese Commissie is nog bezig met het opstellen van richtlijnen voor de claim ‘natuurlijk’. Want nu geldt nog dat dit soort claims zijn toegestaan zolang ze niet misleiden… Zodra de wet klaar is, moet het ook voor jou als consument duidelijk zijn. Gelukkig! Want heel veel zogenaamde natuurlijke cosmetica- en huidverzorgingsproducten zijn meestal niet 100% zuiver. Dat hoeft dus ook niet, want zelfs als een product één natuurlijke grondstof bevat, kan het al onder de vlag ‘natuurlijk’ vermarkt worden. Wil je weten of jouw product zuiver is? Kijk dan naar een keurmerk. Zo weet je zeker dat jouw product uitsluitend is samengesteld uit 100% natuurlijke ingrediënten. Keurmerken voor natuurlijke cosmetica zijn onder meer BDIH-keurmerk, het NaTrue label en Eco Cert-keurmerk.
Toename van allergieën
Heb je het over cosmeticaproducten, dan heb je ook te maken met allergieën. Want niet iedereen kan tegen bepaalde stofjes. Op dit moment constateren dermatologen een toename van allergieën, vooral veroorzaakt door conserveermiddelen. Dat zijn bewaarstoffen die een product ook veiliger moeten maken. Ze worden gebruikt in alle producten die kunnen bederven. Vormt een product geen geschikte voedingsbodem voor micro-organismen, dan is een conserveermiddel niet nodig, zoals bij parfum. Maar een dagcrème moet wel worden geconserveerd, zeker als je een open potje hebt waar je met je vinger een lik uitneemt. Zo wordt de crème dagelijks aan bacteriën blootgesteld en dan is een conserveermiddel belangrijk om het product veilig te houden. Het gebruik in cosmetica is heel nauwkeurig geregeld en er wordt aangegeven wat en hoeveel je mag gebruiken en in welk product. Er zijn ook verboden stoffen – die lijst is lang! – maar daar komen steeds weer stoffen bij. Zo is in 2013 het gebruik van Methylisothiazolinone (MIT) in huidproducten en natte doekjes stopgezet. Ronald waarschuwde juist voor het verbieden van steeds meer conserveermiddelen. Hierdoor blijven volgens hem steeds minder stoffen over om een product houdbaar te maken en dus krijg je van één stof relatief gezien meer op je huid, dat juíst een allergische reactie kan geven. Zijn voorkeur gaat uit naar het gebruik van conserveermiddelen in natte producten en niet in droge. Maar waarom niet natuurlijke conserveermiddelen gebruiken? Er zijn genoeg bedrijven die laten zien dat het kan, bijvoorbeeld door een werking die berust op plantenzuren, zoals anijs-, appel-, kaneel-, citroen- en salicylzuur.
Quiz
De ochtend werd afgesloten met een kennisquiz over cosmetica. Yvonne de Leeuw van Koggeschip Vakbladen had de meeste vragen goed beantwoord en won een prijs. Ik eindigde als vierde, dus kan best nog wel wat bijleren.
Hoe je het ook went of keert, volgens mij maak je de beste cosmetica gewoon zelf. Dan weet je wat erin zit. Hier lees je hoe je dat doet.
Een ander mooi merk, met cradle-to-cradle gedachte, is Aveda. Daarover later meer. Houd Live Green Magazine dus in de gaten.
De NCV is de branchevereniging van fabrikanten, importeurs en merkhouders van producten voor de persoonlijke verzorging, zoals shampoo, deodorant, zonnecosmetica en geuren.
Janneke Rosenbrand zegt
Goed verhaal Sigrid. Echt informatief en helder.
postbank kreditkarte geld zurückbuchen zegt
Se tal acontecesse, diriam eles – e nesse caso com razão – que no PCP e na CDU não havia democracia – que é o que deviam dizer, mas não dizem, dos partidos onde isso acontece…Um abraço.