Ik was aanwezig op het laatste voedseldebat van It’s the food my friend in de Rode Hoed, over de invloed van voeding op onze gezondheid en (wan)gedrag. Eén van de sprekers was Gert Schuitemaker, orthomoleculair farmaceut en doctor in de Geneeskunde. Volgens hem loopt de wetenschap met zijn voedingsadviezen 30 jaar (!) achter de feiten aan en dit zorgt vervolgens voor duizenden doden per jaar. Hij pleit voor het gebruik van voedingssupplementen en gaf ook aan waarom. Ik vond de voorbeelden die hij gaf stuitend. Inclusief de commentaren van de andere sprekers op zijn oplossing.
Ook interessant om te lezen: Vitamine A belangrijk voor je darmen
Voedingssupplementen essentieel
Volgens Schuitemaker zijn voedingssupplementen NAAST gezonde voeding een belangrijke toevoeging voor onze gezondheid. Waarom? In 2015 werd duidelijk dat maar 2% van alle Nederlanders zich aan de Richtlijnen Goede Voeding houdt. En zelfs als je je hieraan houdt, krijg je niet voldoende ijzer, foliumzuur, selenium, zink, vitamine A en vitamine D binnen. Dat geeft zelfs het Voedingscentrum toe. Volgens Schuitemaker voorkom je nutriëntentekorten met supplementen. En daarmee voorkom je ook tienduizenden doden per jaar.
Wist je dat in 1965 al duidelijk was dat een tekort aan foliumzuur kon leiden tot baby’s met open ruggetjes. En dat pas in 1991 aanstaande moeders werd aangeraden extra foliumzuur te slikken? Eén van de voorbeelden waarom Schuitemaker het een slecht idee vindt om te wachten tot de wetenschap zich uitspreekt.
Voedingssupplementen voor gedragsverbetering
Terug naar het thema van het debat. Schuitemaker begon zijn betoog met een filmpje uit Engeland, waarin kinderen in twee groepen werden verdeeld. De ene groep kreeg kleurrijke groenten en fruit voorgeschoteld, de andere kleurrijke zoetigheden (snoep). Daarna werden spelletjes gedaan en keek men hoe de kinderen zich gedroegen. De groep met snoep was duidelijk drukker en onhandelbaar. Diverse onderzoeken laten zien dat voeding van invloed is op gedrag bij kinderen, maar ook bij gevangenen. Gebleken is dat betere voeding kan leiden tot duidelijke gedragsverbeteringen. Toch durft de wetenschap dit nog niet hard te maken, ondanks praktijkvoorbeelden die dit laten zien. Zo heeft Schuitemaker honderden wetenschappelijke voedingsonderzoeken, waarin een verband wordt gelegd tussen voeding en allerlei ziekten en gedragsstoornissen. Omdat bijna niemand zich aan de voedingsrichtlijnen houdt, zouden voedingssupplementen in zijn ogen dus een waardevolle toevoeging zijn om gedrag te beïnvloeden. Naast gezonde voeding! De tweede spreker, hoogleraar voeding en farmacologie aan de WUR, Renger Witkamp was het daar totaal niet mee eens. En daar wrikt wat mij betreft de schoen.
Geen pillenslikkende maatschappij
Want Witkamp denkt dat we dan een ‘pillenslikkende’ maatschappij worden. En dat een voedingssupplement als aflaat gezien wordt. Oftewel, voedingssupplementen zouden er toe bijdragen dat we ongezond blijven eten, omdat je ‘gewoon’ een supplement neemt dat de boel weer oplost. En dat er dan een ware supplementenhandel ontstaat. Volgens Witkamp hebben voeding en levensstijl een veel bredere invloed. Natuurlijk waar, maar wie bepaalt welke voeding gezond is? Vooralsnog is de invloed vanuit de industrie te groot bij de onderzoeken die nu gedaan worden. Het beleid van de overheid is nu dat de wetenschap alleen onderzoeksgeld krijgt als het bedrijfsleven erbij betrokken is. Dus kun je jezelf afvragen wat nu beter is?
Weer 30 jaar wachten?
De schoen gaat helemaal wrikken als de derde spreker aan het woord is, Dr. Ap Zaalberg. Als onderzoeker voor het Ministerie van Veiligheid en Justitie bekijkt hij de relatie tussen voeding en gedrag in gevangenissen. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat het gedrag in gevangenissen verbetert als de gevangenen voedingssupplementen krijgen. In 2007 zag hij het zelf in Nederlandse gevangenissen. Toch krijgen gevangenen nog steeds geen voedingssupplementen. En weet je waarom? Omdat Zaalberg zegt dat het onderzoek niet voldoende is om er beleid op te baseren… Eerst moet nog worden onderzocht hoe micronutriënten precies werken en wat de optimale dosering is. En dus moet er eerst meer onderzoek gedaan worden. Dan komen we wat mij betreft terug bij Schuitemaker. Want wat als over 30 jaar blijkt dat voedingssupplementen een hoop problemen in gevangenissen kunnen voorkomen? Dan wisten we dat nu toch al?
10 Euro per week voor voeding
Ik slik al jaren voedingssupplementen. Als kind zodra de ‘r’ in de maand kwam. Maar tegenwoordig slik ik het hele jaar door spirulina-tabletjes. Ik voel me er goed bij. Omdat ik die pilletjes slik denk ik niet dat ik ongezonder kan eten. Ik neem ze als toevoeging op mijn gezonde leefstijl. Ik vroeg de sprekers wat er mis is met het slikken van voedingssupplementen als men zich daar beter bij voelt? En in de gevangenis blijkt dat gevangenen er rustiger van worden? Als antwoord kwam een vaag verhaal dat moest aangeven dat er misschien ook wel andere manieren zijn om dit te bewerkstelligen, via voeding bijvoorbeeld. Mij lijkt dat een veel moeilijkere weg, zeker omdat Zaalberg zelf aangaf dat er per gevangene maar 10 euro per week beschikbaar is voor voeding en dat gevangenen zelf liever chips, koek en snoep in de gevangeniswinkel kopen.
1 + 1 = toch 2?
Wat ik vooral niet snap, is dat bewezen is dat gezonde voeding bijdraagt aan (wan)gedrag. Plus het feit dat we tegenwoordig te weinig vitaminen en mineralen binnenkrijgen, ongeacht of je voldoende groenten en fruit eet. Daarom begrijp ik niet waarom wetenschappers zo moeilijk doen over voedingssupplementen. 1 + 1 = toch 2? Vitamine D is ook zo’n belangrijke stof die we veel te kort binnen krijgen. En aangezien meer vis eten vanwege het leegvissen van de oceanen geen oplossing is, lijkt me een supplement een belangrijke toevoeging. Op mijn andere vraag waarom de oermens vroeger geen supplementen nodig had, kwam helaas geen antwoord. Vandaar dat ik Schuitemaker alsnog om een reactie heb gevraagd: “De homo sapiens is vanuit Afrika uitgewaaierd. Daar was voldoende zon. Bij de uitwaaiering werden we steeds blanker om zo toch nog vitamine D via de huid te produceren. Voor het binnenkrijgen van antioxidanten at de oermens voldoende vruchten, die volop aanwezig waren in de zonnige streken. En … de oermens had natuurlijk veel minder bewerkt voedsel.”
Beeld: AdobeStock lassedesignen
Geef een reactie