Ik ben geen kerkganger. Maar ik vind oude kerken wel heel mooi en een verrijking van ons platte landschap. In het buitenland zal ik ook altijd een kerk ingaan om een kaarsje aan te steken voor een dierbare. Ik verbaas me altijd over de rust die als een warme deken op je lijkt te vallen. Daarom vind ik het erg dat de kerken in nood zijn. Dat komt met name door het dalend aantal kerkgangers en stijgende energieprijzen. Maar er is hoop! Inmiddels is de eerste energie-neutrale kerk een feit en een Finse kathedraal dient als voorbeeld voor onze kerken.
Ook interessant: Hoe gaat Nederland afval 100% goed scheiden?
De energierekening is voor steeds meer kerken een zware last. Een warme kerk is niet alleen belangrijk om het niet koud te krijgen tijdens een mis, door een slecht binnenklimaat kan ook schade aan het orgel en de glas-in-lood ramen ontstaan. Besparingen en zelf energie opwekken zijn de oplossingen. Maar het blijkt nog niet zo makkelijk om een energie-neutrale kerk te maken.
Monumentenstatus kerken probleem
De energierekening van kerkgebouwen vallen onder de exploitatiekosten en die zijn vaak zo hoog, dat sluiting dreigt. Kerken, maar ook monumentenbeheerders, moeten daarom een handje geholpen worden, vond ook de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Wat blijkt: juist de monumentenstatus maakt het niet eenvoudig… Duurzame ingrepen in historische gebouwen vragen om maatwerk. Zonnepanelen kunnen niet altijd geplaatst worden omdat regels per gemeente verschillen en de eis meestal is dat de panelen niet vanaf de openbare weg te zien mogen zijn. Dat het wel kan, bewijst de energie-neutrale kerk in Groningen.
Eerste energie-neutrale kerk in Groningen
De protestantse gemeente Winsum (Groningen) heeft inmiddels de eerste energie-neutrale kerk van Nederland. Op het kerkgebouw uit 1871 zijn panelen geplaatst, het gebouw werd geïsoleerd en er kwam ventilatie met warmteterugwinning. Het streven is dat meer kerken energie-neutraal worden, want er is nog een wereld te winnen op het gebied van energie-uitwisseling.
Energie-uitwisseling in Helsinki
De belangrijkste oplossing: samenwerken! Kerken hebben een warmtevraag en gebouwen in de omgeving vaak een koudevraag. Denk aan winkels, horeca en kantoren. Daar hangen airco’s om het binnenklimaat koel te houden. Die vreten energie, terwijl in de buurt een kerk staat met een warmtevraag. In Nederland doen wij daar nog niets mee. In het buitenland wel. De Uspenski kathedraal in Helsinki is daar een prachtig voorbeeld van. In de kelders van de kathedraal is een datacentrum geplaatst. De servers profiteren van de lagere temperatuur in de kelder en de warmte wordt niet alleen gebruikt voor de verwarming van de kerk, ook voor de woningen in de wijk. Dergelijke oplossingen worden nu ook voor Nederland bekeken. Er is dus nog hoop voor heel veel mooie kerkgebouwen.
Beeld kerk: w2n.nl
Geef een reactie