Sigrid: Afgelopen week volgde ik een online webinar georganiseerd vanuit de biodynamische landbouw. Het ging over vitaliteit met als rode draad de belangrijke rol van ons microbioom. Die blijkt een relatie te hebben met ons voedsel. Het is namelijk vergelijkbaar met het microbioom in de grond, dat belangrijk is voor de gezondheid van de plant en zijn bescherming tegen ziekteverwekkers. Diverse wetenschappers deelden hun interessante kennis over deze materie.
Ook interessant: Blog Sigrid: de focus ligt steeds vaker op een vruchtbare aarde
- Tekst gaat verder onder de afbeelding
Microbioom in plant en mens
Het is geen geheim dat er sprake is van een pandemische toename van voedingsgerelateerde welvaartsziekten, zoals obesitas en diabetes. En er is steeds meer kennis over ziekten die direct gekoppeld zijn aan de intensieve landbouw. Zo bestaat er een verband tussen het gebruik van bepaalde pesticiden en het ontstaan van Parkinson. Bij dit alles blijkt ons microbioom een grote rol te spelen. Als we het hebben over groente en fruit wordt nooit gesproken over het belang van de levensprocessen in planten. Dan gaat het puur om de stofjes (vitaminen en mineralen) die er in zitten. Terwijl voor dit levende principe bij planten het microbioom ook een rol speelt. Hoe met de bodem en plant wordt omgegaan, heeft daarmee betrekking op onze eigen gezondheid.
Wonder van het leven
Bij gezond kun je denken aan de hoeveelheid vitamine C in een komkommer uit substraat. Of over een in volle grond gegroeide komkommer met net zoveel vitamine C die bovendien vol leven zit. Arie Bos, voormalig antroposofisch huisarts en docent wetenschapsfilosofie, vertelde over het wonder van het leven dat slechts uit 1 cel ontstaat. Vervolgens is het leven een dynamisch proces, vol energie. Uit 1 cel ontstaat vervolgens weer een volgend leven. Uit een levenloos iets kan nooit nieuw leven ontstaan. Een dood iets is ook een makkelijke prooi voor natuurkrachten. Ik geloof dat gezondheid begint bij een gezond bodemleven in een natuurlijke landbouw waar zonder gifstoffen en kunstmest wordt gewerkt aan vitale planten. Die gifstoffen hebben namelijk als doel om te doden. En dat kan nooit goed zijn voor ons lichaam.
Uit onderzoek met muizen die prostaatkanker kregen werd aan groep A tomaatpoeder gegeven en groep B kreeg pure lycopeen. Waar puur de lycopeen niet beschermde, deed het tomatenpoeder dat wel. Het laat zien dat we niet in ‘dode’ stofjes moeten denken, maar in levende processen.
Invloed op levensprocessen
Het in ons darmstelsel aanwezige microbioom heeft op heel veel levensprocessen invloed: het kan ziekte opleveren en oplossen. Glyfosaat, een nog altijd veel gebruikt bestrijdingsmiddel in de gangbare landbouw, dood het microbioom in de grond en daarmee in de plant. Het zit bijvoorbeeld in veel gangbaar brood en bier. Komt dit voedsel in je lichaam, dan doodt het ook bepaalde bacteriën in jouw darmen. Een celwand is doorlaatbaar en continue in uitwisseling met zijn omgeving. Dit is een potentieel gevaar voor zijn eigen gezondheid. Door zelfherstel via je immuunsysteem blijft de cel gezond. Is je weerstand verzwakt, dan ben je vatbaarder voor ziekten.
Tomaat met obesitas
Prof. Dr. Corné Pieterse, Hoogleraar plantmicrobe interacties legde het anders uit. Hij vergeleek de veel kleinere wilde tomaat met een op kunstmest en chemicaliën gegroeide ‘gecultiveerde’ obese tomaat. In NL zijn er veel chemicaliën nodig voor de intensieve landbouw. Per hectare meer dan 100 kilo kunstmest en zo’n 2 kilo pesticiden. Die intensieve landbouw gaat niet alleen ten koste van onze voeding, ook de biodiversiteit verdwijnt en we krijgen steeds meer te maken met uitgeputte gronden. Gaan we op deze voet door, dan hebben we in 2050 ruim 4 aardes nodig.
Voeden van de bodem, invloed op de plant
Waar de mens de microbiomen niet zelf kan produceren, geldt dat ook voor de plant. Die haalt hij met zijn wortels uit de bodem. Wel kan de plant de microbiomen beïnvloeden. Bij ziekte op het blad laat het wortelstelsel andere micro-organismen toe om zijn immuunsysteem te versterken. Daarom is in de biodynamische landbouw de voeding voor de bodem zo belangrijk. De organische bemesting die daarbij komt kijken, kun je zien als de vezels in de voeding van de mens. De natuurlijke veld- en compostpreparaten ondersteunen als een soort homeopathisch middel de microbiomen in de grond. Een mooi verhaal is dat van de biodynamische wijnboeren die steeds weer in de prijzen vielen met hun wijn. Gangbare wijnboeren wilden weten hoe dat kwam. Wat bleek: in plaats van gif spuiten en kunstmest gebruiken, maakte de natuurlijke preparaten van de biodynamische wijnboeren het verschil in kwaliteit en geur.
EYE-OPENER
Voor mij is het onderzoek naar het zelfherstellend vermogen van komkommers een eye-opener. Een gangbare en biodynamische komkommer werden in schijfjes gesneden en daarna weer aan elkaar gedrukt. In cellofaan gewikkeld werden ze 2 weken op een koele plek bewaard. De gangbare was tot moes, de biodynamische weer knapperig aan elkaar gegroeid. Qua inhoudsstoffen maakt het misschien niet uit welke komkommer je eet. Qua levenskracht wel.
Vitaal voedsel voor betere weerstand
De gangbare visie op voedingskwaliteit is gebaseerd op inhoudsstoffen; hoe meer (vermeende) gezondheid bevorderende en hoe minder gezondheid belastende inhoudsstoffen, hoe beter de kwaliteit, zo is de gedachte. Maar voedselkwaliteit is veel méér dan een verzameling van goede en slechte inhoudsstoffen. Vele aspecten zijn eraan verbonden, zoals grond, natuurlijke groei en rijping. Het zijn deze levensprocessen die je voedsel vitaal maken en je weerstand vergroten.
Biodynamische voeding is herkenbaar aan het oranje Demeter-keurmerk en wordt verkocht via de biologische speciaalzaken.
Geef een reactie